تاریخچه کرون سوئد؛ واحد پول محبوب وایکینگ ها  

تاریخچه کرون سوئد

ارز کرون (در انگلیسی Crown) در سال ۱۸۷۳ عرضه شد و جایگزین ارز آن زمان سوئد، یعنی ریکسدلر (Riksdaler) شد. برخلاف ریکسدلر (در انگلیسی Daler of the Realm)، که نام آن از بانک مرکزی سوئد به نام ریکسبانک (Riksbank) گرفته شده بود و فقط در قلمرو سوئد اعتبار داشت، کرون فقط ارز مختص کشور سوئد نبود؛ بلکه در دانمارک و نروژ هم به عنوان بخشی از اتحادیه پولی اسکاندیناوی مورد استفاده قرار می‌گرفت.

این ارز تنها تا پایان جنگ جهانی اول در این منطقه داد و ستد شد؛ با این وجود این سه کشور دارای ارزهای مخصوص به خود هستند که به نام Crown شناخته می‌شود. البته در دانمارک و نروژ به اسم Krone و نه Krona شناخته می‌شود.

یکی از ویژگی‌های جالب توجه کرون این است که این ارز همچنان وجود دارد؛ به این معنی که سوئد به اکثریت اعضای اتحادیه اروپا و کشورهای حوزه یورو نپیوسته است. به همین دلیل ارز ملی این کشور، ارزش خود را از دست نداده است. این امر علیرغم این واقعیت است که از نظر فنی به عنوان یکی از شروط ملحق شدن به اتحادیه اروپا در سال ۱۹۹۵، سوئد ملزم به پیوستن به حوزه پولی یورو است. سوئد از این راه گریز استفاده کرده است که کشورهایی که تمایل دارند به اتحادیه پولی بپیوندند، باید از دو سال قبل به مکانیسم نرخ مبادله ارز (ER-II) ملحق شوند؛ با این نکته که پیوستن به این مکانیسم داوطلبانه است، راه فراری برای سوئد به وجود آمده است. مهم‌تر از همه، نظرسنجی‌های متعدد نشان می‌دهد اکثر سوئدی‌ها ترجیح می‌دهند که کرون را حفظ کنند.

یکی دیگر از ویژگی‌های تاریخی کرون که آن را در بین همه ارزهای جهان منحصر به فرد می‌کند، این است که کرون به واحد کوچک‌تری تقسیم نمی‌شود. به این معنی که برای مثال، یک واحد دلار آمریکا قابل تقسیم به ۱۰۰ سنت است یا یک پوند انگلیس را می‌توان به ۱۰۰ پنی تقسیم کرد.

اما در مورد کرون سوئد این تبدیل به واحد کوچک‌تر وجود ندارد؛ چرا که در سپتامبر سال ۲۰۱۰، دولت سوئد تصمیم گرفت واحد öre، که در واقع همان واحد کوچک‌تر کرون بود را حذف کند؛ چون هزینه تولید آن بیش از ارزش آن است.

با وجود این که واحد پول öre همچنان در صورتحساب‌ها و پرداخت‌های الکترونیکی وجود دارد، اما شهروندان سوئدی باید آن را به واحد کرون رُند کنند.

ویژگی‌های واحد پولی کرون سوئد

مانند بیشتر ارزهای مدرن جهان، کرون سوئد دارای ارزش شناور است. شناور بودن به این معنی نیست که مانند حباب است؛ به این معنی که دوپلت سوئد مستقیم روی ارزش آن دخالت نمی‌کند و کنترل ندارد. به جان آن، ارزش کرون به وسیله خرید و فروش در بازار ارز تعیین می‌شود. داد و ستدکنندگان ارز کرون بر اساس مقایسه قدرت اقتصادی کشور سوئد در برابر کشورهای دیگر تصمیم می‌گیرند که کرون سوئد را با چه قیمتی بخرند یا بفروشند.

Riksban که قبلا به آن اشاره کردیم یا همان بانک مرکزی سوئد، مسئول صادر کردن کرون است. علاوه بر آن، مانند اغلب بانک‌های مرکزی با توانایی تغییر نرخ بهره تاثیر قطعی روی ارزش کرون دارد. به عبارت دیگر، نرخ بهره بالاتر باعث می‌شود اوراق قرضه و سهام سوئدی برای سرمایه‌گذاران سودآورتر شود و انگیزه بیشتری برای خرید کرون داشته باشند.

اگرچه تغییر نرخ بهره، می‌تواند بر سایر جنبه‌های اقتصادی سوئد، مانند هزینه بازپرداخت وام، تاثیر بگذارد؛ به این معنی که بانک مرکزی سوئد نمی‌تواند هر موقع که دلش خواست نرخ بهره را تغییر دهد.

ارزش واحد پول کرون

اگر پیش از این با ارز کرون سر و کار داشته‌اید یا پیش از این به سوئد سفر کرده باشید، احتمالا می‌دانید که وضعیت ارزش کرون نسبت به گذشته بهتر شده است. پایین‌ترین ارز کرون در سال‌های گذشته در سال ۲۰۰۹ و در دوران بحران مالی جهانی بود که هر ۱۰/۹۴ کرون سوئد یک یورو ارزش داشت. پس از آن، کرون یک روند رشد متمادی را طی کرد و در حال حاضر هر یورو با ۹/۵۷ کرون سوئد مبادله می‌شود.

علت افزایش یافتن ارزش کرون این است که سوئد از ارز یورو استفاده نمی‌کند و یورو در ماه‌های اخیر همواره با مشکلات بزرگی از جمله برگزیت مواجه بوده و ارزش آن در نوسان بوده است. همچنین اقتصاد کشور سوئد بسیار قدرتمند است و میزان بدهی‌های عمومی این کشور ۳۵ درصد است؛ در حالی که این رقم در کشورهای مانند بریتانیا و اسپانیا به ۹۰ درصد هم می‌رسد. همچنین نرخ رشد سوئد در سال‌های اخیر همواره مثبت بوده است؛ در حالی که میانگین نرخ رشد کشورهای حوزه پولی یورو تقریبا منفی ۰/۱ بوده است. همین عوامل باعث شده است بسیاری از سرمایه‌گذاران نگاه بهتری نسبت به کرون سوئد داشته باشند و به عنوان یک سرمایه‌گذاری مطمئن در خرید و فروش ارز و اسکناس از آن استفاده کنند.

منبع:

صرافی سهیل