ارزش دلار آمریکا چگونه تعیین می شود و کاهش آن به چه معنا است؟  

کاهش ارزش دلار آمریکا برای ما خوب است یا بد؟

برای جواب به این سوال باید بدانیم که نرخ مبادله ارز در واقع قیمت پول است. وقتی قیمت شیر کاهش پیدا می‌کند، برای خانواده‌هایی که شیر خریداری می‌کنند خوب است اما برای تولیدکنندگان محصولات لبنی بد است. وقتی قیمت بنزین کاهش پیدا می کند، مسافران خوشحال می‌شوند اما برای کمپانی ExxonMobil (بزرگ‌ترین شرکت بین المللی نفت و گاز در جهان) بد است. به همین ترتیب وقتی ارزش دلار آمریکا هم کاهش می‌یابد، برای بعضی‌ها خوشحال‌کننده و برای بعضی دیگر ناراحت‌کننده است.

برندگان کاهش ارزش دلار آمریکا کمپانی‌های آمریکایی هستند که محصولات و خدماتشان را به خارجی‌ها می‌فروشند؛ تولیدکنندگانی مانند کاترپیلار (Caterpillar) و جاذبه‌های گردشگری مانند دیزنی (Disney World) و شرکت‌های فناوری مانند فیسبوک، که مشتریان آن‌ها می‌توانند ارزهایشان را با دلار بیشتری مبادله کنند.

بازندگان این جریان هم مصرف‌کنندگان آمریکایی هستند که برای خرید و استفاده از محصولات و خدمات خارجی باید دلار بیشتری پرداخت کنند. البته بسیاری از آمریکایی‌ها در هر دو دسته قرار می‌گیرند، آن‌ها ممکن است از نظر کاری، درآمد بیشتری کسب کنند اما مجبور شوند برای پرداخت هم پول بیشتری پرداخت کنند.

چرا دلار ارزش خود را از دست می‌دهد؟

پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، ارزش دلار تقویت شد؛ چرا که سرمایه‌گذاران از آقای ترامپ و جمهوری‌خواهان کنگره انتظار داشتند تا به وعده کمپین‌های تبلیغاتی‌اش عمل کند و با کاهش مالیات، کاهش مقررات و اقدامات دیگر، رشد داخلی را افزایش دهد. اما در واقع عکس این اتفاقات افتاد و معلوم شد بر خلاف اعتماد به نفس آقای ترامپ در دوره تبلیغات انتخاباتی، قادر به انجام آن وعده‌ها نیست. تیتر نشریات مالی آلمان در روز چهارشنبه گذشته «ترامپ دلار را تضعیف کرد» بود.
اما برای اینکه بتوانیم دقیق‌تر علت کاهش ارزش دلار آمریکا را بفهمیم باید در بازه‌ بلندمدت‌تری آن ‌را بررسی کنیم. اگر به ۶ سال گذشته نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که دلار نسبت به ۶ سال پیش حدود ۲۸ درصد با ارزش‌تر است.
در واقع این افزایش قیمت دلار به سال ۲۰۱۱ باز می‌گردد که پس از بحران اقتصادی آمریکا توانست نسبت به سایر اقتصادهای قدرتمند دیگر جهان زودتر به وضعیتش سر و سامان دهد.

با توجه به مسائل آن زمان، رشد داخلی بسیار دشوار بود. اما نکته اینجا است که وضعیت در سایر نقاط بدتر از آمریکا بود. جیم پاولسن (Jim Paulsen) رییس استراتژی سرمایه‌گذاری در شرکت سرمایه‌گذاری (Leuthold Group) می‌گوید:

در میان کشورهایی که با مسئله پولشویی دست به گریبان بودند وضعیت ایالات متحده از همه بهتر بود.
همچنین آقای پاولسن اخیرا اشاره کرد که در ابتدای سال ۲۰۱۱، نرخ بهره بر اساس معیار ۱۰ ساله وزارت خزانه‌داری کمی کمتر از بازده قابل استفاده نسبت به سایر کشورهای بزرگ، از جمله بریتانیا، آلمان و ژاپن بود. اما در سال ۲۰۱۶ نرخ اعلام شده خزانه‌داری پنج برابر بیشتر از نمونه‌های جهانی بود.
صندوق بین‌المللی پول در ماه ژوئن اعلام کرد که وضعیت اقتصادی سایر نقاط جهان رو به بهبود است. با وجود رشد اقتصادی در آمریکا، رشد قوی در جاهای دیگر تاثیرات اقتصادی را جبران می‌کند.

آیا آمریکا عمدا ارزش دلار را کاهش می‌دهد؟

آقای ترامپ قبلا اعلام کرده بود که تمایل دارد ارزش دلار کمتر شود. او در ماه آپریل به نشریه وال‌استریت ژورنال گفته بود:

من فکر می‌کنم دلار ما زیادی قدرتمند است و بخشی از آن به خاطر اشتباه من است؛ چرا که مردم به من اعتماد دارند.
بعضی از اقتصاددانان باور دارند او درست می‌گوید. ارزش دلار نسبت به سایر ارزها، نشان‌دهنده قدرت اقتصادی آمریکا نسبت به کشورهای دیگر است. اما نرخ مبادله ارز می‌تواند تحت تاثیر سرمایه‌گذاران باشد، که می‌تواند الگوی رشد اقتصادی را تغییر دهد.
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد قیمت دلار همچنان بالاتر از ارزش واقعی آن است که می‌تواند به تشویق واردات و کاهش صادرات منجر شود.
طبق گفته ویلیام آر.کلاین (William R. Cline) از موسسه بین‌المللی اقتصاد پیترسون (Peterson Institute for International Economics) ارزش دلار در ماه می ۸ درصد بیشتر از ارزش واقعی آن بود. ادامه کاهش ارزش دلار آمریکا کمی از این ارزش بیش از حد را جبران کرد، اما احتمالا ارزش ارز تا حدودی بیش از ارزش واقعی باقی بماند.

آیا ایالات متحده قادر است ارزش دلار را کاهش دهد؟

معمولا نرخ مبادله به وسیله تجارت در بازار آزاد تعیین می‌شود. بعضی از دولت‌ها به صورت فعالانه در این بازارها مداخله می‌کنند تا بتوانند بر ارزش ارز خود تاثیر بگذارند. اما ایالات متحده در سال‌های اخیر عمدتا در حاشیه قرار داشته است.
دولت‌های اخیر آمریکا به جای مداخله در بازار ارز، معمولا تلاش کرده‌اند دست کشورهای دیگر را از نفوذ در بازار ارز کوتاه کنند. برای مثال، دولت‌های بوش و اوباما پیشرفت‌هایی در متقاعد ساختن چین برای ارزش‌گذاری یوان در برابر دلار داشته‌اند. اما دولت ترامپ هنوز سیاست خود را در مورد این مسائل به صورت شفاف بیان نکرده‌است.

ارزش دلار آمریکا چگونه تعیین می‌شود؟

دلار می‌تواند با ارزهای مختلفی مبادله شود. حداقل اگر تعداد اعضای سارمان ملل متحد را در نظر بگیریم، ۱۸۰ کشور ارزهای خود را با دلار مبادله می‌کنند. بانک فدرال رزرو نرخ مبادلات دلار با ارزهای مختلف را بر اساس حجم تجارت با آمریکا وزن‌دهی می‌کند. به این معنی که قیمت دلار در مقابل ین ژاپن نسبت به کرون ایسلند مهم‌تر است و دارای وزن بیشتری است. سپس نرخ‌های مبادله مختلف با توجه به وزنی که دارند با هم جمع می‌شود و یک میانگین گرفته می‌شود که ارزش دلار آمریکا را تعیین می‌کند.

 نویسنده :

امین بینایی