چنانکه بارها در مقالات پیشین اشاره شده است، بودجهبندی و برنامهریزی برای تنظیم امور مالی گامی مهم در مسیر موفقیت است. این برنامه باید مدیریت پول شما را تسهیل کند و با ارائه تصویری دقیق و قابل اصلاح، مسیر اقدامات آتی را معین سازد. اما مساله آن جا است که تنظیم وتهیه بودجه صرفاً نخستین گام در مسیر یک بودجهبندی موفق است و گام بعدی، یعنی اجرا و پیادهسازی، بسیار دشوار و تعیینکننده است.
اعتبار هدیه بگیرید و مشارکت کنید
با اعتبار هدیه، از خدمات ویژه استفاده کنید
در بازارکار حسابداری و مالی بدرخشید
خدمات مالی و حسابداری خود را معرفی کنید
درست است که شیوه جمعآوری اطلاعات و نگارش بودجه در مسیر اجرای آن تاثیر گذار است اما در حقیقت، اگر نتوانید گام دوم را به خوبی بردارید، تمام تلاش شما برای تنظیم بودجه بیهوده خواهد بود. چراکه در عمل هیچ اتفاقی در مسیر مدیریت بهتر پول صورت نگرفته است و باید بودجه نوشته شده را بی هیچ استفاده قاب کرده و به دیوار بیاویزید!
بودجهای را طراحــی نمایید که بتوانید به مفاد آن وفادار بمانید.
شکست پیاپــی در پیادهسازی برنامه مالی اعتمــــاد به نفس و نیروی اراده شما را تضعیف میکند. از این رو باید پیش از آغاز اجرای بودجه، عوامل اصلی شکستهای خود را شناسایی کرده و در مسیر طراحی و اجرا به آنها توجه داشته باشید. موارد زیر از جمله مهمترین عوامل ناکامی در پیادهسازی بودجه است و شناخت این موارد به شما کمک خواهد کرد به نحو دقیقتری بودجهبندی خود را به اجرا درآورید:
۱- در نظـــر گرفتـــن فرضـــیات غیـــرواقعــــی
بودجه معمولاً شامل ارزیابی مسیرهایی است که پول شما در حال حاضر به آنها سرازیر میشود و همچنین مسیرهایی که مایل هستید در آینده پول خود را در آنها هزینه کنید. اما اگر برای شناسایی و تعیین این مسیرهای هزینهای واقعبینانه عمل نکنید، بودجه شما کاملا بیمعنا و غیرقابل اجرا خواهد بود.
این گونه هدفگذاری غیرواقعی مواردی چون تخمین پایین و دستِ کم گرفتن میزان هزینهها و یا پول مورد نیاز در بخشهای گوناگون را در بر میگیرد. برای پرهیز از این دشواری باید هزینههای دورهای خود را صادقانه و به صورت منظم اندازهگیری کنید تا از این طریق، اصلاح مناسب بودجهبندی میسر گردد. البته بخشی از هزینههای شما ثابت است و تخمین زدن آنها چندان پیچیده نیست، اما حتما باید در بودجه خود جایی را نیز برای هزینههای متغیر و غیرقابل پیشبینی در نظر بگیرید؛ چراکه در غیر این صورت، میزان واقعبینی بودجه کاهش خواهد یافت. فقدان واقعبینی به طور حتم به شکست اجرایی بودجه میانجامد.
۲- فراموش کردن مالیات یا عوارض
اغلب کسب و کارها ملزم به پرداخت میزان مشخصی از مالیات هستند و این امر کارمندان را نیز شامل میشود. به علاوه بخشی از داراییهای ثابت نیز مشمول عوارض گوناگون سالانه میشوند که گاهی پرداخت آنها ضرورت مییابد. از این رو باید در هر گونه بودجهبندی، میزان دقیق این هزینهها نیز مشخص شود. در واقع بسیاری از افراد در فرآیند طراحی بودجه بر درآمدها یا داراییهای خود فارغ از کسریهای مرتبط با مالیات و عوارض تکیه میکنند، در حالی که درآمد خالص آنها در نهایت رقمی کمتر از برآورد اولیه است. این مساله نیز به مانند بخش مربوط به هزینهها، باعث وارد آمدن فشار بر بودجه طراحیشده و از کار افتادن آن میشود.
۳- بیارتبـــــاط بـــودن بــودجه با اهــــداف اصلی
بودجهها در نگاه اول نوعی فهرست درآمد و هزینه به صورت ماهانه یا سالانه به نظر میرسند، اما آنها در واقع بیش از این هستند. بدون توجه به اهداف مالی میان مدت و بلند مدت و نبودِ مسیر مشخص برای تحقق این اهداف، بودجهها کارایی چندانی ندارند. به علاوه انگیزه فرد برای وفاداری به بودجه نیز بدون اهداف مشخص کاهش مییابد. این اهداف میتوانند مواردی از برنامهریزی مالی برای سفر یا خرید برخی لوازم منزل تا تلاش برای آرامش مالی در دوران بازنشستگی را در بر داشته باشد. در حالت ایدهآل، بودجه شما باید بازتابی از اهدافتان باشد تا پیادهسازی حداکثری آن تضمین شود.
از این رو پیش از آغاز نگارش بودجه باید نسبت به تعیین و نگارش اهداف اقدام نمایید. در شمارههای قبلی معیشت، مقالات متعددی به چاپ رسیدهاند که در آنها شکل صحیح اهداف و نحوه طراحی و تعیین آنها توضیح داده شدهاند. میتوانید با استفاده از روشهای مدرنی که از سوی متخصصان برای این کار ارائه شدهاند، اهداف خود را به دقت مشخص کنید و آنگاه در طراحی بودجه به آنها جامه عمل بپوشانید.
۴- فقدان انعطافپذیری
شاید شما بودجه خود را با دقت کامل و نیت جدی برای وفاداری به آن طراحی کرده باشید. اما این برای پیادهسازی موفقیتآمیز بودجه کافی نیست. واقعیات اقتصادی و مالی در جهان تحت کنترل ما نیستند و مسیر خاص خود را میپیمایند. هزینههای ناخواسته، کاهش ناگهانی درآمد، بیکاری و موارد مشابه ممکن است توازن هزینه و درآمد را بر هم زده و بودجه شما را با بحران مواجه سازد.
از این رو به جای آنکه بودجه را بدون هر گونه انعطافپذیری تنظیم کنید، فضایی را برای موارد پیشبینینشده لحاظ نمایید تا در زمان بروز مشکلات، مجبور به کنار گذاشتن آن نشوید. یکی از راههای انجام این کار، در نظر گرفتن صندوقِ پسانداز برای موارد اضطراری است که میتواند در زمان لازم گره از مشکلات بگشاید.
۵- کمبود وفاداری و اراده قوی
اما در کنار تمامی موارد فوق، مهمترین مساله در اجرای موفقیتآمیز یک بودجه ماهانه یا سالانه وفاداری شما به آن است. این کار پیش از هر چیز به تصمیم جدی مبنی بر کنترل هزینهها و حفظ توازن در زندگی مالی بستگی دارد. باید انگیزههای خود را برای نیل به این هدف سر و سامان دهید، با خود قرار بگذارید و بیرحمانه نسبت به جریان مالی سختگیر باشید. حتیالامکان سعی کنید تصمیمات خود را مکتوب نمایید و آنها را جایی پیش روی خود بگذارید تا در زمان لازم از انرژی و انگیزه برآمده از آنها برخوردار شوید. اگر ازدواج کرده و فرزندانی دارید، حتما در مسیر نگارش و اجرای بودجه با آنها مشورت کنید.حمایت و همراهی اعضای خانواده تاثیر عمیقی بر پیادهسازی موفق بودجهبندی دارد.
ماهنامه معیشت، شماره ۱۲، شهریور ۹۴
ثبت نام و عضویت میز کار