واحد پول کشور ایران بر مبنای دینار بنا شده. واحد قدیمی پول روم و بعد از امپراطوری رم شرقی بود و دینار بوس خوانده می شد یک دینار بوس روم شرقی برابر با یک سکه نقره بود که وزنش در مواقع مختلف روم شرقی به دست مسلمانان از طرف آنها به عنوان نام واحد پول انتخاب شد و تبدیل شد به دینار که امروزه هم در کشورهای عربی از آن استفاده می شود. به همین ترتیب، سلطنت ها و حکومت های ایرانی هم از دینار استفاده می کردند.
اعتبار هدیه بگیرید و مشارکت کنید
با اعتبار هدیه، از خدمات ویژه استفاده کنید
در بازارکار حسابداری و مالی بدرخشید
خدمات مالی و حسابداری خود را معرفی کنید
اما به تدریج در نتیجه تورم و بی ارزش شدن پول احتیاج به واحدهای پولی بزرگتر پیش آمد این واحدها همه بر مبنای دینار بنا شده بودن اولین واحد پولی سکه ۱۰۰ دینار (صنار) بود که توسط سلطان محمد غزنوی ضرب شد و به اسم محمودی نامیده می شد. در همان زمان شاهان سامانی ماورالنهر، سکه های نقره ۵۰ دیناری ضرب کردند که شاهی نامیده می شد.
در حقیقت یک شاهی نصف یک محمدی یا به عبارتی دیگر یک محمودی دو شاهی بود؛ تا زمانی که سکه های نقره مورد استفاده شاهی و محمودی بودند واحدهای دیگری مثا قران ( ۱۰۰۰ دینار) و تومان (۱۰۰۰۰ دینار) فقط واحد محاسبه بودند و عملاً هیچ سکه ای به نام قران یا توماان ضرب نمی شد. کلمه تومان از لفظ مغولی تومان به معنی ۱۰۰۰۰ است نمونه اش را در منصب تومان باشی می شود دید: فرمانده ۱۰۰۰۰ نفر در دوره صفوی شاه عباس شروع به ضرب یک سکه کرد به ارزش ۲۰۰ دینار یا ۲ محمودی این سکه به عباسی معروف شد و بسیار مورد استفاده قرار گرفت.
در همین زمان، به علت رابطه پرتغال با ایران سکه های پرتغالی در ایران رایج شد این سکه ها رءال نام داشتند که هنوز هم واحد پول بعضی از مستعمرات سابق پرتغال مثل برزیل است این واحد پول بر مبنای وزنش مطابق ۱۱۷۵ دینار گرفته شد و در ایران به این اندازه خریده می شد سکه رئال پرتغال در ایران به عنوان ریال رواج پیدا کرد به این ترتیب دولت ایران دست به ضرب سکه های ریال زد که برای مبالغ بالا به کار می رفت.
در اواخر قرن ۱۸ میلادی نادرشاه افشار هم یک نوع سکه به ارزش ۵۰۰ دینار ضرب کرد که به اسم خودش نادری خوانده می شد؛ اما خیلی زود در فرهنگ عام به لفظ نادری استفاده از لفظ ده شاهی (شاهی = ۵۰ دینار، ۵۰۰ دینار = ۱۰ شاهی) رواج پیدا کرد. در طول سلطنت قاجار سکه های مورد استفاده در ایران، شاهی، صنار، عباسی، ۱۰ شاهی بودند و در اواخر دوره قاجار سکه های ۱۰۰۰ دیناری و ۲۰۰۰ دیناری هم ضرب شدند. یک قرانی و ۲ زاری (در ابتدای سلطنت پهلوی برای یک دست شدن) واحد پول ایران سکه های ریال به جای ۱۱۷۵ دینار به مبلغ ۱۰۰۰ دینار (مطابق قران) کاهش داده شدند و واحد پول ایران نام گرفت.
در همان دوران پهلوی هم بعد از تورم های اقتصادی مختلف و رواج پول کاغذی اسکناس های ۵ ریالی و ۱۰ ریالی (۱ تومانی) چاپ شدند. تومان تا پیش از سال ۱۳۱۰ واحد پولی معادل با ۱۰۰۰۰ دینار بوده است پیش از آن حد فاصل سالهای ۱۷۹۸ تا ۱۸۲۵ میلادی تومان واحدی معادل ۸ ریال بوده است که هر ریال برابر هزار دینار یا یک دهم تومان بود پس از سال ۱۹۳۲ هجری شمسی هر تومان با ۱۰ ریال معادل شد و از آن پس تومان عملاً واحد پول غیر رسمی در زندگی روزمره ایرانیان شد.
ثبت نام و عضویت میز کار
